Dita e Unitetit Gjerman

3 tetori u caktua si Dita e Unitetit Gjerman në Traktatin e Unifikimit të vitit 1990 si festë publike në Gjermani. Si festë kombëtare gjermane, ajo përkujton ribashkimin gjerman, i cili u “përfundua” “kur hyri në fuqi më 3 tetor 1990, aderimi i Republikës Demokratike Gjermane në Republikën Federale të Gjermanisë. Me të drejtë, në mesnatën e 2 dhe 3 tetorit, shtetet federale të sapothemeluara i janë bashkuar fushëveprimit të ligjit themelor sipas nenit 23 të ligjit themelor. Kështu Brandenburgu, Mecklenburg-Pomerania Perëndimore, Saksonia, Saksonia-Anhalt dhe Turingeni si dhe Berlini në tërësi u bënë shtetet e reja federale të Republikës Federale të Gjermanisë.

Historikisht, që nga fillimi i shekullit të 19-të, „uniteti gjerman“ i referohet përpjekjeve për bashkimin e shteteve gjermane në një shtet.

Motivi i njësisë mund të gjendet edhe në himnin kombëtar gjerman si „unitet“.

Ngjarjet historike si pika referimi për datat e festave kombëtare

Festat zyrtare kombëtare:
Dita Kombëtare lidhur me Pavarësinë
Dita Kombëtare lidhur me Bashkimin/Revolucionin
Arsyet e tjera për Ditën Kombëtare
Nuk ka festë zyrtare kombëtare
Shumë shtete festojnë festën e tyre kombëtare në ditën e themelimit të shtetit ose në ditën kur fituan pavarësinë e tyre (SHBA: Dita e Pavarësisë). Në Gjermani, 3 tetori festohet si Dita e Unitetit Gjerman (aderimi i RDGJ në Republikën Federale të Gjermanisë) si festë kombëtare. Austria feston festën e saj kombëtare më 26 tetor, ditën në të cilën u miratua ligji për neutralitetin austriak në vitin 1955, duke i dhënë fund periudhës së pushtimit dhe të pasluftës. Në Zvicër, Dita Federale e Zvicrës festohet më 1 gusht që nga viti 1891 në kujtim të Kartës Federale të vitit 1291.

Franca përkujton sulmin e Bastiljes më 14 korrik (Fête Nationale ose 14 juillet). Ka festa kombëtare që i referohen rezultatit të një lufte, si Dita e Paqes ose Dita e Fitores. Dita e Çlirimit që përkujton dorëzimin e Wehrmacht dhe fitoren mbi Gjermaninë naziste mbahet në Itali (25 prill), Holandë (5 maj), Armeni, Azerbajxhan, Bosnje dhe Hercegovinë, Francë, Kirgistan, Poloni, Kazakistan, Serbi, Sllovakia, Republika Çeke, Turkmenistani (të gjitha më 8 maj), Gjeorgjia, Rusia, Taxhikistani, Turkmenistani, Ukraina, Uzbekistani, Bjellorusia (të gjitha më 9 maj) dhe Shqipëria (29 nëntor). Suedia feston festën e saj kombëtare më 6 qershor (Dita e Flamurit Suedez), Norvegjia më 17 maj me rastin e miratimit të Ligjit Bazë të vitit 1814 (Dita e Kushtetutës). Irlanda, nga ana tjetër, caktoi festën e saj kombëtare më 17 mars, e njohur edhe si Dita e Shën Patrikut.

Qyteti i Vatikanit tradicionalisht e vendos festën e tij kombëtare në ditën e inaugurimit të Papës në detyrë.Gjatë pontifikatit të Papa Françeskut, kjo është 19 marsi.

Disa shtete kanë edhe disa festa kombëtare, si p.sh B. Indi (Dita e Republikës më 26 janar, Dita e Pavarësisë më 15 gusht dhe Gandhi Jayanti, ditëlindja e „babait të vendit“ Mahatma Gandhi, më 2 tetor).

Disa shtete nuk kanë një festë zyrtare kombëtare, si p.sh B. Danimarka (jozyrtarisht: Grundlovsdag më 5 qershor) dhe Mbretëria e Bashkuar (shih Ditën Kombëtare (Mbretëria e Bashkuar)).

Republika e Vajmarit
→ Artikulli kryesor: Dita e Kushtetutës (Republika e Weimarit)

Festimet në Ditën e Kushtetutës së Republikës së Vajmarit përpara Reichstag-ut në Berlin (11 gusht 1926)
Më 31 korrik 1919, Kushtetuta e Vajmarit u miratua në formën e saj përfundimtare nga Asambleja Kombëtare e Vajmarit. Për të përkujtuar “ditëlindjen e demokracisë”, 11 gushti u caktua si festë kombëtare, sepse presidenti i Rajhut Friedrich Ebert kishte nënshkruar kushtetutën në atë ditë.

koha e nacionalsocializmit
Menjëherë pas ardhjes në pushtet të NSDAP-së, më 10 prill 1933, qeveria e Rajhut shpalli Ditën e Majit një festë kombëtare të punës, në të cilën do të zbatoheshin „dispozitat e Rajhut dhe ligjit shtetëror të zbatueshëm për ditën e Vitit të Ri“.[5] Ligji për festat zyrtare të 27 shkurtit 1934 përcaktonte atëherë: “Festa kombëtare e popullit gjerman është 1 maji”.[6]

Shihni gjithashtu: Pushimet në Rajhun Gjerman 1933–1945
Republika Federale e Gjermanisë
Nga viti 1954 deri në vitin 1990, 17 qershori ishte një festë publike në Republikën Federale të Gjermanisë për të përkujtuar kryengritjen popullore të vitit 1953 në RDGJ e quajtur Dita e Unitetit Gjerman (me një „d“ të vogël). Emërtimi i ditës me sa duket shkon prapa tek Herbert Wehner, anëtar i Bundestagut. Më 11 qershor 1963 u shpall dita kombëtare e përkujtimit të popullit gjerman me shpalljen e Presidentit Federal Heinrich Lübke. Edhe pse nga ligji u shfuqizua nga Traktati i Unifikimit, shpallja ka ruajtur vlefshmërinë e saj.Më 17 qershor, autoritetet më të larta federale dhe fushat e tyre të biznesit, si dhe korporatat, institucionet dhe fondacionet sipas ligjit publik, të cilat janë subjekt i mbikëqyrjes së autoriteteve federale, do të flamurohen. Në vitin e ribashkimit, ishte Dita e Unitetit Gjerman më 17 Qershor (e cila binte të dielën këtë vit) dhe Dita e Unitetit Gjerman (me shkronjën „D“) më 3 tetor 1990.

Republika Demokratike Gjermane
Në RDGJ, 7 tetori, dita kur u themelua shteti në vitin 1949, ishte festë kombëtare (Dita e Republikës).

ribashkimi si datë e re referimi
→ Artikulli kryesor: Ribashkimi gjerman

Të dyja kopjet e Traktatit të Unifikimit janë të ekspozuara në arkivin e Ministrisë së Jashtme Federale në Berlin
Pas ribashkimit, dita kur ra Muri i Berlinit në vitin 1989, 9 nëntori, fillimisht u diskutua si festë kombëtare. Për shkak të së njëjtës datë me pogromet e nëntorit të vitit 1938, kjo datë u konsiderua e papërshtatshme (krh. gjithashtu 9 nëntor (Gjermani)). Neni 2 i Traktatit të Unifikimit e shpalli 3 tetorin si (të re) „Ditën e Unitetit Gjerman“ (tani me shkronjën „D“) si festë publike. Është e vetmja festë federale; të gjitha festat e tjera bazohen në ligjet shtetërore.[14]

Përfshirja e datës në ngjarjet politike të vitit 1990
Arsyeja e datës 3 tetor, e cila u vendos për herë të fundit nga Dhoma e Popullit, ishte vendosja më e shpejtë e mundshme e unitetit pas përfundimit të traktateve, mbi të gjitha nën përshtypjen e një kolapsi të afërt ekonomik dhe politik të RDGJ. 3 tetori 1990, një e mërkurë, ishte data më e hershme e mundshme pas Konferencës së Ministrave të Jashtëm të KSBE-së më 2 tetor, në të cilën këta ministra të jashtëm duhej të informoheshin për rezultatin e negociatave dy plus katër.

Në fillim të korrikut, qeveritë e dy shteteve gjermane vendosën për një plan që parashikonte zgjedhjet shtetërore në RDGJ më 14 tetor dhe zgjedhjet mbarëgjermane më 2 dhjetor.[16] Si rezultat, ndërsa negociatat për Traktatin e Unifikimit po vazhdonin, debatet politike për të drejtat dhe datat e votës shpërthyen si në RDGJ, ashtu edhe në Republikën Federale. Në fillim të gushtit, Bundestagu nuk arriti të çonte datën e zgjedhjeve mbarëgjermane në 14 tetor, kështu që mbeti 2 dhjetori. Në përputhje me ligjin aktual zgjedhor, listat përkatëse të zgjedhësve duhej të hartoheshin jo më vonë se tetë javë para zgjedhjeve. Ajo datë ishte e diela, 7 tetor 1990.[17] Për rrjedhojë, të gjithë votuesit duhej të bëheshin shtetas të shtetit votues jo më vonë se java e 40-të kalendarike. Data më e hershme e mundshme e pranimit për këtë rezulton nga rezoluta e Kabinetit Federal: “Qeveria Federale e konsideron të arsyeshme çdo datë pranimi pas 2 tetorit.” kërkoi një seancë të posaçme të Dhomës Popullore, e cila filloi në orën 21:00. Pas një debati të ashpër, Presidentja e Dhomës Popullore, Sabine Bergmann-Pohl, shpalli rezultatin e votimit në orën 2:30 të mëngjesit të 23 gushtit:[19]

“Dhoma e Popullit deklaron aderimin e RDGJ-së në objektin e zbatimit të Ligjit Bazë të Republikës Federale të Gjermanisë në përputhje me nenin 23 të Ligjit Themelor me fuqi nga 3 tetori 1990. Këtë e keni në shtypin nr. 201. U hodhën 363 vota. Nga kjo nuk zbritet asnjë votë e pavlefshme.

Ngjarje të tjera
Atë ditë, ngjarje dhe koncerte u zhvilluan në Portën e Brandenburgut dhe në Strasse des 17. Juni në Berlin. Festimet mbahen edhe në kryeqytetet e shteteve gjermane dhe në vende të tjera.

Që nga viti 1997, shoqatat e xhamive kanë ftuar njerëzit në Ditën e Xhamisë së Hapur në Ditën e Unitetit Gjerman, me qëllim që të shprehin imazhin për veten e muslimanëve të përfshirë si pjesë e shoqërisë gjermane.

Që nga viti 1990, hipodromi Hoppegarten pranë Berlinit ka pritur „Ditën e Garës Gjermano-Gjermane“ me Çmimin e Unitetit Gjerman si pikë kryesore.

Që nga viti 2012, e ashtuquajtura Dita e Hapjes së Dyerve të Miut mbahet më 3 tetor në bashkëpunim me shfaqjen mit der Maus, në të cilën biznese dhe kompani të ndryshme hapin dyert e tyre dhe u japin veçanërisht fëmijëve një pamje prapaskenë.

20 vjetori në Bremen
Festimi qendror i 20 vjetorit të unitetit gjerman u zhvillua në Bremen në vitin 2010. Në fjalimin e tij në bashkinë, Presidenti Federal Christian Wulff tha sa më poshtë për debatin e integrimit:

“Para së gjithash, ne kemi nevojë për një qëndrim të qartë. Një kuptim i Gjermanisë që nuk e ngushton përkatësinë në pasaportë, histori familjare ose besim, por është më i gjerë. Krishterimi padyshim i përket Gjermanisë. Judaizmi pa dyshim i përket Gjermanisë. Kjo është historia jonë kristiano-hebreje. Por Islami tani i përket edhe Gjermanisë.”[28]

Ministria Federale e Financave emetoi një monedhë përkujtimore argjendi 10 euro (monedha përkujtimore të Republikës Federale të Gjermanisë) dhe një pullë përkujtimore 55 cent që përkujton 20 vjet të unitetit gjerman (pulla të emetuara në vitin 2010 nga Republika Federale e Gjermanisë). Monedha është projektuar nga Erich Ott nga Mynihu, ndërsa motivi për pullën është projektuar nga grafistja Barbara Dimanski nga Halle (Saale).]

Doku. nga Wikipedia